Debata odbyła 2 grudnia 2019 roku w Sali Narad Urzędu Miejskiego w Malborku. Prowadzącym debatę był aktywista młodzieżowy Krystian Zdziennicki. Gośćmi honorowymi spotkania byli: Józef Sarnowski – Członek Zarządu Województwa Pomorskiego i Marek Charzewski – Burmistrz Malborka. Debacie przysłuchiwała się młodzież z Malborka i Dzierzgonia. Debata trwała 50 minut.
Prowadzący debatę przedstawił sytuację młodzieżowych rad na Pomorzu. Ramy prawne młodzieżowych rad gmin reguluje ustawa o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 r. w art. 5b: Gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców gminy, w tym zwłaszcza wśród młodzieży.
Obecnie w województwie pomorskim działa ok. 30 rad (w tym 3 młodzieżowe rady powiatu: sztumskiego, starogardzkiego i wejherowskiego). Aktualnie w województwie pomorskim na szczeblu regionalnym samorząd w sposób oficjalny nie utworzył takiej rady, choć takie istnieją w województwie zachodniopomorskim, podlaskim, mazowieckim, śląskim, dolnośląskim, opolskim, podkarpackim i świętokrzyskim.
Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym młodzieżowa rada gminy powinna zajmować się:
- konsultowaniem aktów stanowionych przez j.s.t. dotyczących młodzieży;
- upowszechnianie idei samorządności.
Faktycznie jednak działalność młodzieży skupionej w młodzieżowych radach jest szersza, gdyż młodzieżowe rady zajmują się również:
- promocją edukacji obywatelskiej;
- koordynacją projektów młodzieżowych na terenie j.s.t.;
- prowadzeniem dyskusji środowiska młodzieżowego;
- reprezentowaniem młodzieży szkolnej.
W debacie udział wzięli:
Dariusz Browarczyk – Radny Powiatu Sztumskiego, nauczyciel, niegdyś opiekun Młodzieżowej Rady Miejskiej w Dzierzgoniu;
Jan Zapolski – młodzieżowy radny z Malborka;
Maciej Rażewski – aktywista młodzieżowy.
Głosy w debacie
- Współpraca rad. Uczestnicy debaty zgodzili się z twierdzeniem, że młodzieżowe rady w Polsce są rozproszone. Jednakże nie widzą w tym zjawisku żadnego zagrożenia;
- Internetowe forum. Młodzież stosunkowo często spotyka się na różnego typu kongresach młodzieżowych rad. Również liderzy młodzieżowi kontaktują się ze sobą za pośrednictwem Internetu, gdzie wymieniają się swoimi doświadczeniami;
- Relacje rad młodzieżowych z radami gmin. Nie jest konieczne tworzenie młodzieżowych rad w każdej gminie. Tam gdzie działają młodzieżowe rady ich relacje z Radą Gminy – są poprawne, a nawet dobre;
- Regionalna reprezentacja. Dojrzała już potrzeba utworzenia młodzieżowej rady na szczeblu regionalnym, która sprzyjałaby kontaktom młodzieżowych rad w województwie. Warto podkreślić, że wszyscy mówcy zgodnie popierali omówioną na początku inicjatywę utworzenia Młodzieżowego Sejmiku Województwa Pomorskiego;
- Inicjowanie powstania rady. Rady są najczęściej tworzone z inicjatywy samorządowców. Jednakże aby inicjatywa była udana, potrzebna jest chęć do działania/inicjatywa młodzieży. (DB)Oprócz braku potrzeby tworzenia młodzieżowej rady w każdej gminie, niekiedy samorządy boją się przyjęcia na siebie obowiązku opieki nad młodzieżową radą lub część polityków boi się, że młodzież w przyszłości może być dla samorządowców w przyszłości konkurencją polityczną;
- Społeczne znaczenie rad. Młodzieżowe rady potrzebne są władzom samorządowym, młodzieży i lokalnej społeczności. W młodzieżowych radach nie ma żadnego negatywu dla samorządu wynikającego z ich działalności. (DB) Młodzieżowe rady nie są potrzebne, aby móc realizować ciekawe inicjatywy. Młodzież bez gremium przy jednostce samorządu terytorialnego może zrealizować wartościowy projekt i ułatwiają kontakt z decydentami samorządowymi. Dlatego w dużych miastach młodzieżowe rady są zdecydowanie bardziej potrzebne, niż w niewielkich gminach, gdzie kontakt z samorządowcem jest łatwiejszy.