Debata panelowa odbyła się 23 listopada 2019 na Żuławskim Kongresie KGW w Cedrach Wielkich. Scenariusz panelu uwzględniał wygłoszenie przez każdego uczestnika krótkiej 2-3 minutowej wypowiedzi będącej ustosunkowaniem się do postawionych przez moderatora Piotra Steca dwóch pytań.
Panel trwał ok. 45 minut. Był poprzedzony 5 minutową prezentacją pt. „Bariery i problemy dalszego rozwoju środowisk Kół Gospodyń Wiejskich” przez moderatora. Debatę przygotował zespół organizacyjny Żuławskiego Kongresu KGW (w tym Fundacja Strefa Mocy). Pełny przegląd wypowiedzi jest zawarty w materiale filmowym (nagranie całej debaty).
W debacie wzięło udział 6 osób związanych społecznie i/lub zawodowo ze środowiskami kół wiejskich i (szerzej) wiejskimi:
- Dorota Sobocińska – Wiceprzewodnicząca Rady Miejskiej Nowego Dworu Gdańskiego,
- Piotr Hałuszczak – Prezes Wojewódzkiego Związku Rolników, Kółek i organizacji rolniczych – Gdańsk,
- Krzysztof Grylak – Kierownik ARiMR, Stare Pole,
- Jacek Michalski – Burmistrz Nowego Dworu Gdańskiego,
- Janusz Goliński– Wójt Gminy Cedry Wielkie.
Inspiracje do działania w kołach gospodyń wiejskich
- Kwestia odpowiedniego wsparcia lokalnego. W gminie Nowy Dwór Gdański jest kilkanaście KGW. Współpraca pomiędzy samorządem a KGW jest naturalnym kierunkiem rozwoju. Należy w odpowiedni sposób przygotować lokalne władze oraz same KGW do tej współpracy. To może być nie tylko aktywność społeczna ale też element promocji regionu.
- Bariery prawne i finansowe. Bałagan prawny środowiska KGW (KGW rejestrowe, zwykłe, tzw. stare spółdzielcze i nowe – rejestr Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi), trudności związane np. z prowadzeniem działalności (księgowość i skomplikowana dokumentacja zabierają czas na działanie). Zbyt małe wsparcie finansowe ze strony samorządów środowisk KGW. Potrzeba motywowania i wsparcia finansowego. Potrzeba wyjścia poza schematy, mocniejsze odziaływanie na lokalną społeczność. Możliwość współpracy KGW z ARiMRem.
- KGW to liderzy/rki lokalni/e. Mechanizmy i narzędzia wspierające lokalnych liderów/rki do działań. KGW jako swoista „kuźnia” liderów/rek wiejskich. Finanse są ważne, ale nie jest to element najważniejszy. Potrzeba też większej współpracy w ramach Żuław i Powiśla. Liderzy i liderki KGW powinni ze sobą współpracować dla lepszego wypromowania marki żuławskich KGW.
- Wykruszanie się starej kadry. KGW były zarówno miejscem miłym spotkaniem ze znajomymi, sąsiadkami/sąsiadami, jak i okazją pobudzania do lokalnej aktywności lecz przede wszystkim miejscem integracji społeczności cementującym lokalne relacje (głos z sali). Obecnie brak dopływu młodszych.
- Spadająca atrakcyjność KGW. W pewnym sensie jest to naturalny proces przede wszystkim dla młodych ludzi, którzy atomizują się w swoich aktywnościach i względem tych aktywności wybierają miejsce gdzie się angażują lub nie. W tych KGW gdzie wypaliła się energia ludzi będą następowały procesy dekompozycyjne.
- Coraz więcej obostrzeń i trudności w prowadzeniu KGW. Osoby prowadzące KGW coraz częściej napotykają na trudności w byciu dobrym menadżerem organizacji ze względu na ciągłą zmianę przepisów prawnych, nowe wzory ofert, itd. – cyt.: „więcej jest robienia papierów i księgowości niż ma się czasu i chęci na prawdziwe działania”.
Wizja – czym mają być kołach gospodyń wiejskich w XXI w.
- Młodzi nie garną się do KGW. Tradycyjna formuła działania KGW powinna być dostosowana do zmian kulturowych polskiej wsi. Trzeba realizować ciekawe inicjatywy międzypokoleniowe. Trudność połączenia nowoczesnych technologii z tradycją.
- Trudności utrzymania aktywności na wysokim poziomie. Często inicjatywy dobrze się zapowiadające „tracą impet”, wyhamowują; potrzeba mechanizmów wspierających dalszą aktywność.
- Bycie tylko i wyłącznie miejscem śpiewania piosenek i gotowania to za mało. Świat XXI w. wymaga łączenia umiejętności i kompetencji menedżerskich, animacyjnych, coachingowych i wielu innych – potrzeba uczenia tych kompetencji i wspierania ich na różnych etapach.
- Potrzeba uwzględnienia KGW w nowych strategiach rozwojowych dla Żuław. KGW mogą odgrywać istotną podmiotową rolę rozwoju społecznego Żuław jako miejsce integracji, pobudzania do aktywności, modernizacji wsi stając się prawdziwym partnerem samorządu w lokalnym rozwoju.
- Nowe formy komunikacji pokoleń. Część młodych kobiet chce dołączyć do KGW, problemem jest tradycjonalizm form działania i pewne tzw. „zapóźnienie” m.in. cyfrowe KGW. Również kwestie sukcesji pokoleń czyli „przekazywania przywództwa” napotykają trudności. Pozytywnym zjawiskiem jest jednak przekazywanie doświadczeń przez mądre liderki, z dużym doświadczeniem, które uczą, wdrażają nowe pokolenia do różnych aspektów prowadzenie spraw stowarzyszeń.
- Potrzeba stworzenia nowoczesnej wizji KGW w połączeniu z tradycją. Rośnie potrzeba atrakcyjnych form wizji działania, wychodzenie poza utarte schematy, szukania nowych form aktywności, angażowania np. narzędzi promocji i tworzenia społeczności wirtualnych wokół wydarzeń KGW.
- Wiedza i kompetencje. Potrzeba uczenia się przez cały czas w aktywnej działalności, nowych form organizacji przedsięwzięć, umiejętności konstruowania innowacyjnych projektów i aplikacji, umiejętności promocji działań organizacji ale też integracji ludzi; współpracy z mediami i nowoczesnymi technologiami.
